Lưu ý: tôi viết bài này dựa trên hiểu biết và trải nghiệm cá nhân! Không vì mục đích chứng minh hay thuyết phục gì. Tôi ghi lại để chúng ta cùng cảm nhận và chia sẻ.

-----

Trước tiên cám ơn Tuấn Anh và Minh đã tạo cảm hứng để tôi viết về đề tài này. Lời tự nó đến trong lúc đi xe máy, trong lúc chờ thang máy, .v.v vì vậy tôi viết lại để chúng ta cùng chia sẻ.

Đọc đến phần 3 chắc mọi người ngán lắm rồi, vậy tôi xin kể lại - có thay đổi chút - câu chuyện cười của Minh. Nghe Minh kể thì vui và thú vị hơn là đọc:

Có một chàng thanh niên ăn mặc rất nghiêm chỉnh bước vào một nhà hàng và hỏi chủ quán: Ở đây có bán bia không?

- Chủ quán trả lời rất lịch sự: Ở đây không bán bia, chúng tôi chỉ có rượu!

- Anh ta ngẫm nghĩ một lúc và hỏi lại: Ở đây có bán bia không?

- Chủ quán trả lời rõ ràng hơn: Ở đây không bán bia!

Anh ta vẫn chưa thoả mãn với câu hỏi chủ quán và rất lịch sự tiến lại chủ quán và nói: Tôi biết là phải trả lời đi trả lại một câu hỏi thì ngài bực mình lắm. Nhưng thưa ông: Ở đây có bán bia không? 

Chủ quán đáp lại: Ông vẫn chưa nghe thấy à! Ở đây không bán bia – ở đây chỉ có rượu 

Anh ta lại ngẫm nghĩ một lúc và bắt đầu bối rối và nói: Tôi thực sự không muốn chêu tức ông, nhưng tôi rất tò mò. Ông hãy trả lời: Ngày mai có bán bia không?”

……

Câu chuyện vẫn còn dài! Anh ta vẫn còn rất nhiều câu hỏi: Ngày mai thì không nhưng ngày kìa có bán bia không? Buổi sáng không bán thì buổi tối có bán bia không? Hôm nay không bán, liệu một ngày nào đó ông có bán bia không?

---------------

Biết tôi có một chút kinh nghiệm về Thiền, nhiều người hỏi Thiền là gì? Tôi giải thích, họ gật gù và có vẻ thỏa mãn. Nhưng 1 tuần sau, 1 tháng sau họ vẫn hỏi Thiền là gì? Tôi biết họ rất thành tâm và muốn tìm hiểu thực sự. Giống như anh chàng trong câu chuyện trên luôn hỏi “Ở đây có bán bia không?”. :-)

Vì vậy tôi viết bài này để chúng ta hiểu hơn cách thức hoạt động của Tâm trí! Và có thể bạn sẽ bật cười và ngộ ra điều gì đó.

Các triết gia Hy lạp, La Mã đã đặt nền móng cho Logich học. Logich là nền tảng cho các ngành khoa học và ảnh hưởng sâu sắc tới văn hoá của phương Tây. Logich học đặt ra các tiên đề/quy luật chắc mọi người đều đã biết:

• Tiên đề triệt tam: Hoặc A đúng hoặc phản A đúng – không có khả năng thứ 3 cả A và phản A đều đúng.
• Tiên đề cứu cánh hay lý do đầy đủ: Mọi thứ đều có mục đích, có lý do.

Tiên đề là những điều không chứng minh được và phải coi là đúng. Nếu không mọi thứ suy ra từ nó đều sai.

Nếu chấp nhận tiên đề: Qua một điểm chỉ kẻ được 1 đường song song với đường đã cho => Chúng ta có hình học Ơclit. Nếu chấp nhận tiên đề: Qua một điểm kẻ được nhiều đường song song với một đường đã cho chúng ta có hình học phi Ơclit.

Vậy, Tiên đề tuy rất đơn giản nhưng nó là nền móng cho hệ thống lý luận. Chỉ cần sử dụng Tiên đề khác chúng ta sẽ tạo ra ngành khác, tạo ra thế giới hoàn toàn khác.

Thiền là Vô Tâm trí vì Thiền sử dụng hệ tiên đề hoàn toàn khác :-). Thiền mở ra thế giới hoàn toàn khác, mà Tâm trí không thể nào hiểu được.

• Tâm trí phải sử dụng Khái niệm – được định nghĩa rõ ràng. Khái niệm thì “cứng nhắc” và “ít thay đổi”. Thiền sử dụng trực giác, quan sát trực tiếp – Thiền nhận biết không qua khái niệm.
• Tâm trí nhất quyết hoặc A đúng hoặc phản A đúng. Thiền chấp nhận tất cả: có thể A và phản A đều đúng, có thể lúc này thì đúng, lúc khác thì sai :-)
• Tâm trí khăng khăng phải có Mục đích, phải có nơi nào đó để đến, mục tiêu nào đó cần đạt được. Thiền thì sống trong hiện tại. Thiền Ung dung và Thảnh thơi trong hiện tại.

Logic là tốt và hiệu quả trong việc phóng vệ tinh lên mặt trăng, xây nhà, kinh doanh – nhưng nó không hiệu quả trong tình cảm, trong hạnh phúc.

Thiền không phủ nhận Tâm trí nó chỉ áp dụng những lúc phù hợp :-) Thiền không dựa trên cái nào cả nên nó chứa tất cả. Logich là tập con của vũ trụ, vì vậy người ta luôn phát minh, cải tiến, luôn mở rộng nó. Nhưng dù phát triển đến đâu, Logich mãi mãi là tập con của vũ trụ. Thiền là tự nhiên là toàn bộ.

Tâm trí luôn muốn hỏi và luôn muốn hiểu về Thiền nhưng điều này là không thể. Nhưng cái lớn thì chứa được cái nhỏ. Cái nhỏ không thể nào chứa được cái lớn. Vì vậy, Tâm trí bất lực và vẫn hỏi: Ở đây có bán bia không? :-)

Trải nghiệm của tôi là khi sống theo Thiền thì cuộc sống mở ra nhiều nhần lần, thế giới mở ra nhiều nhiều lần. Thiền giải quyết mọi vấn đề, mọi vướng mắc mà tâm trí tôi trăn trở mãi trong bế tắc.

Cám ơn Thiền giúp tôi mở rộng cuộc sống trong niềm vui, niềm vui và tươi mới! Tôi cũng ngạc nhiên là trước kia văn chỉ chầy chật 5 điểm mà nay lại thích viết.

Chia sẻ với các bạn của tôi những người được đào tạo bài bản, rất smart, những người rất logich và thông minh! Các bạn thử trải nghiệm cách tiếp cận mới – bổ sung cho logich truyền thống. Tôi tin là các bạn sẽ còn Thành công và Hạnh phúc hơn nữa!

Cám ơn sự kiên nhẫn tuyệt vời của bạn!

-----

Lưu ý: tôi viết bài này dựa trên hiểu biết và trải nghiệm cá nhân! Không vì mục đích chứng minh hay thuyết phục gì. Tôi ghi lại để chúng ta cùng cảm nhận và chia sẻ.