Bài học thức tỉnh con người từ một con bò
Cơ bản
Tóm tắt
Nội dung
05/09/2015Hiện với tất cả
Thuộc mục:
Ảnh tiêu đề:
HiệnHiện
Tên:
Bài học thức tỉnh con người từ một con bò
Thẻ Keywords (67 ký tự):
Bài học thức tỉnh con người từ một con bò
Thẻ Description (160 ký tự):
Khi con có một công việc mà con không thích, cái công việc mà thậm chí chẳng đáp ứng được những nhu cầu tối thiểu và cũng chẳng mang lại cho con bất cứ sự thỏa mãn cá nhân nào hoặc cho con cuộc đời mà con muốn, thì quyết định bỏ đi và tìm công việc khác là điều dễ dàng. Nhưng khi cái công việc mà con không thích đó giúp con trả được nợ, sống sót, và cũng tận hưởng được một vài tiện nghi nho nhỏ, thì con dễ dàng rơi vào cái bẫy hài lòng với suy nghĩ rằng ít nhất thì mình cũng có được một cái gì đó. Cuối cùng, con biện minh rằng khối người muốn cái công việc đó mà có được đâu. Cũng giống như con bò, thái độ đó luôn luôn kiềm hãm con
Thiết lập:Duyệt: Duyệt - Loại tin: - ---Chia sẻ---
Url nguồn:
Tóm tắt (Chỉ viết ngắn gọn ko viết dài quá)

<p>Khi con c&oacute; một c&ocirc;ng việc m&agrave; con kh&ocirc;ng th&iacute;ch, c&aacute;i c&ocirc;ng việc m&agrave; thậm ch&iacute; chẳng đ&aacute;p ứng được những nhu cầu tối thiểu v&agrave; cũng chẳng mang lại cho con bất cứ sự thỏa m&atilde;n c&aacute; nh&acirc;n n&agrave;o hoặc cho con cuộc đời m&agrave; con muốn, th&igrave; quyết định bỏ đi v&agrave; t&igrave;m c&ocirc;ng việc kh&aacute;c l&agrave; điều dễ d&agrave;ng. Nhưng khi c&aacute;i c&ocirc;ng việc m&agrave; con kh&ocirc;ng th&iacute;ch đ&oacute; gi&uacute;p con trả được nợ, sống s&oacute;t, v&agrave; cũng tận hưởng được một v&agrave;i tiện nghi nho nhỏ, th&igrave; con dễ d&agrave;ng rơi v&agrave;o c&aacute;i bẫy h&agrave;i l&ograve;ng với suy nghĩ rằng &iacute;t nhất th&igrave; m&igrave;nh cũng c&oacute; được một c&aacute;i g&igrave; đ&oacute;. Cuối c&ugrave;ng, con biện minh rằng khối người muốn c&aacute;i c&ocirc;ng việc đ&oacute; m&agrave; c&oacute; được đ&acirc;u. Cũng giống như con b&ograve;, th&aacute;i độ đ&oacute; lu&ocirc;n lu&ocirc;n kiềm h&atilde;m con...</p>
webID: 25CF551050660A9B47258503000EB7B9
<div>
<p><b>&ldquo;C&oacute; những thứ từng l&agrave; &lsquo;ch&acirc;n l&yacute;&rsquo; của bạn, nhưng n&oacute; chưa bao giờ đ&uacute;ng. Chỉ đơn giản l&agrave; n&oacute; được bạn r&uacute;t tỉa từ những kinh nghiệm thiếu cơ sở&hellip; m&agrave; bạn kh&ocirc;ng nhận ra&rdquo;.</b></p>
</div>
<div id="the-post-content">
<div data-ft="{&quot;tn&quot;:&quot;K&quot;}">
<p>&nbsp;</p>
<p>Ng&agrave;y xửa ng&agrave;y xưa, c&oacute; một &ocirc;ng thầy gi&aacute;o kh&ocirc;n ngoan v&agrave; gi&agrave;u kinh nghiệm. &Ocirc;ng muốn truyền cho một trong số c&aacute;c học tr&ograve; của m&igrave;nh c&aacute;c b&iacute; quyết để sống một cuộc đời hạnh ph&uacute;c v&agrave; thịnh vượng. Vốn biết những kh&oacute; khăn v&agrave; r&agrave;o cản qu&aacute; nặng nề m&agrave; nhiều người gặp phải tr&ecirc;n con đường mưu cầu hạnh ph&uacute;c, &ocirc;ng nghĩ rằng b&agrave;i học đầu ti&ecirc;n l&agrave; n&ecirc;n giải th&iacute;ch cho mọi ngư&ograve;i hiểu v&igrave; sao nhiều người chỉ sống cuộc đời b&igrave;nh b&igrave;nh v&agrave; tầm thường.</p>
<div>
<div>
<div data-google-query-id="COrp1smX2ecCFY8qKgodNckBlQ" id="div-gpt-ad-1559287620455-0">
<div id="google_ads_iframe_/21622890900/VN_tinhhoa.net_pc_article_mid2_640x360//336x280//300x250_0__container__">&nbsp;</div>
</div>
</div>
</div>
<p>X&eacute;t cho c&ugrave;ng, &ocirc;ng gi&aacute;o nghĩ, c&oacute; qu&aacute; nhiều người, cả nam lẫn nữ dường như kh&ocirc;ng thể vượt qua c&aacute;c trở ngại ngăn cản họ th&agrave;nh c&ocirc;ng v&agrave; đ&agrave;nh bằng l&ograve;ng sống một cuộc đời thiếu hụt v&agrave; khốn kh&oacute;. &Ocirc;ng gi&aacute;o biết rằng để một người trẻ tuổi l&atilde;nh hội được b&agrave;i học rất quan trọng n&agrave;y, người đ&oacute; n&ecirc;n tận mắt chứng kiến chuyện g&igrave; sẽ xảy ra nếu ch&uacute;ng ta cho ph&eacute;p sự tầm thường chi phối cuộc đời m&igrave;nh.</p>
<p>Để dạy được những b&agrave;i học quan trọng n&agrave;y, &ocirc;ng gi&aacute;o quyết định c&ugrave;ng v&oacute;i người học tr&ograve; của m&igrave;nh l&ecirc;n đường đi đến một ng&ocirc;i l&agrave;ng ngh&egrave;o khổ trong v&ugrave;ng. Cảnh khổ đau v&agrave; hoang t&agrave;n b&agrave;y ra khắp nơi, v&agrave; cư d&acirc;n ở đ&oacute; c&oacute; vẻ như đ&atilde; ph&oacute; th&aacute;c cuộc đời m&igrave;nh cho số mệnh.</p>
<p>Ngay khi đến nơi, &ocirc;ng gi&aacute;o y&ecirc;u cầu ngư&ograve;i học tr&ograve; t&igrave;m gi&uacute;p m&igrave;nh một gia đ&igrave;nh ngh&egrave;o nhất trong khu vực. Đ&oacute; sẽ l&agrave; nơi họ tạm tr&uacute; qua đ&ecirc;m. Đi bộ một l&uacute;c th&igrave; họ ra đến r&igrave;a thị trấn. V&agrave; ở đ&oacute;, giữa m&ecirc;nh m&ocirc;ng, hai người dừng ch&acirc;n trước một căn lều nhỏ tồi t&agrave;n rệu r&atilde; nhất m&agrave; họ từng nh&igrave;n thấy.</p>
<figure><img alt="" src="http://drive.kenh9.tv/http/1200x1200/tinhhoa.net-e29fp6-20150903-bai-hoc-thuc-tinh-con-nguoi-tu-mot-con-bo.jpg"><figcaption>Ng&ocirc;i nh&agrave; tồi t&agrave;n n&agrave;y vẫn khiến bạn sống tốt chỉ cần c&oacute; &ldquo;con b&ograve;&rdquo;, nhưng khi kh&ocirc;ng c&ograve;n con b&ograve; nữa th&igrave; sao? (Ảnh minh họa từ Internet)</figcaption></figure>
<p>C&aacute;i cấu tr&uacute;c sắp sụp đổ n&agrave;y nằm ở ngo&agrave;i r&igrave;a xa nhất của một nh&oacute;m nhỏ v&agrave;i căn nh&agrave; v&ugrave;ng th&ocirc;n qu&ecirc;. Hiển nhi&ecirc;n l&agrave; căn lều n&agrave;y thuộc về một gia đ&igrave;nh ngh&egrave;o kh&oacute; nhất l&agrave;ng. Những bức v&aacute;ch đứng đ&oacute; như chỉ nhờ v&agrave;o ph&eacute;p lạ, đe dọa sẽ sụp đổ bất cứ l&uacute;c n&agrave;o. Nước thấm qua c&aacute;i m&aacute;i nh&agrave; tạm bợ vốn tr&ocirc;ng chẳng c&oacute; sức đ&acirc;u m&agrave; che chắn được thứ g&igrave;, v&agrave; đủ mọi thứ r&aacute;c rưởi được gom g&oacute;p lại chất dựa v&agrave;o c&aacute;c bức v&aacute;ch của ng&ocirc;i nh&agrave; c&agrave;ng l&agrave;m tăng th&ecirc;m vẻ rệu r&atilde;.</p>
<p>Chủ nh&agrave; được một ch&uacute; nh&oacute;c con b&aacute;o động về sự c&oacute; mặt của hai vị kh&aacute;ch lạ, đ&atilde; bước ra v&agrave; ch&agrave;o đ&oacute;n nhiệt t&igrave;nh.</p>
<p>&ldquo;Xin ch&agrave;o, &ocirc;ng bạn qu&yacute;!&rdquo;</p>
<p>&Ocirc;ng gi&aacute;o đ&aacute;p lễ: &ldquo;Kh&ocirc;ng biết &ocirc;ng c&oacute; vui l&ograve;ng cho hai kẻ bộ h&agrave;nh mệt lả n&agrave;y t&aacute; t&uacute;c một đ&ecirc;m ở đ&acirc;y kh&ocirc;ng?&rdquo;</p>
<p>&ldquo;Ở đ&acirc;y chật chội lắm, nhưng nếu c&aacute;c vị kh&ocirc;ng ngại g&igrave; th&igrave; ch&uacute;ng t&ocirc;i xin mời&rdquo;.</p>
<p>Khi hai thầy tr&ograve; bước v&agrave;o trong, họ thật sự sốc khi nh&igrave;n thấy một kh&ocirc;ng gian t&iacute; tẹo, kh&ocirc;ng rộng hơn mười lăm thước vu&ocirc;ng, l&agrave; nơi ở của t&aacute;m con người. Bố, mẹ, bốn đứa con v&agrave; hai &ocirc;ng b&agrave; cụ cố gắng hết sức để nhường mỗi người một ch&uacute;t khoảng trống trong t&igrave;nh trạng t&ugrave; t&uacute;ng chật hẹp n&agrave;y. Những th&acirc;n h&igrave;nh nhếch nh&aacute;c v&agrave; gầy g&ograve; một c&aacute;ch đau đớn c&ugrave;ng với quần &aacute;o r&aacute;ch rưới l&agrave; bằng chứng r&otilde; r&agrave;ng của sự thiếu thốn ph&ocirc; b&agrave;y cuộc sống hằng ng&agrave;y của họ. Những gương mặt buồn b&atilde; v&agrave; d&aacute;ng vẻ l&ograve;m kh&ograve;m cho thấy r&otilde; sự bần c&ugrave;ng kh&ocirc;ng chỉ đ&atilde; chiếm lĩnh cơ thể họ, m&agrave; c&ograve;n ăn s&acirc;u v&agrave;o t&acirc;m hồn họ.</p>
<p>Hai vị kh&aacute;ch kh&ocirc;ng cưỡng được c&aacute;i nh&igrave;n xung quanh, trong l&ograve;ng tự hỏi liệu trong c&aacute;i nơi khốn c&ugrave;ng n&agrave;y c&ograve;n c&oacute; thứ g&igrave; đ&aacute;ng gi&aacute; kh&ocirc;ng. Chả c&oacute; g&igrave;!</p>
<p>Tuy nhi&ecirc;n,&nbsp;khi bước ra ngo&agrave;i, họ mới nhận ra m&igrave;nh đ&atilde; lầm. Thật đ&aacute;ng kinh ngạc v&igrave; gia đ&igrave;nh n&agrave;y c&ograve;n c&oacute; một thứ t&agrave;i sản bất thường &ndash; kh&aacute; đặc biệt trong ho&agrave;n cảnh n&agrave;y&hellip;một con b&ograve;.</p>
<div>
<div>
<div data-google-query-id="COzp1smX2ecCFY8qKgodNckBlQ" id="div-gpt-ad-1562215557034-0">
<div id="google_ads_iframe_/21622890900/VN_tinhhoa.net_pc_article_mid1_640x360//336x280//300x250_0__container__">&nbsp;</div>
</div>
</div>
</div>
<p>Con b&ograve; th&igrave; chẳng c&oacute; g&igrave; đ&aacute;ng n&oacute;i, nhưng cuộc sống v&agrave; hoạt động h&agrave;ng ng&agrave;y của họ c&oacute; vẻ như chỉ xoay quanh con vật n&agrave;y.</p>
<p>&ldquo;Cho b&ograve; ăn đi&rdquo;.</p>
<p>&ldquo;Đừng để n&oacute; kh&aacute;t&rdquo;.</p>
<p>&ldquo;Buộc n&oacute; lại cho chắc&rdquo;.</p>
<p>&ldquo;Đừng qu&ecirc;n dẫn n&oacute; đi ăn&rdquo;.</p>
<p>&ldquo;Vắt sữa b&ograve; đi!&rdquo;.</p>
<p>Vậy đ&oacute;, ta c&oacute; thể thấy con b&ograve; giữ một vai tr&ograve; quan trọng trong gia đ&igrave;nh n&agrave;y, mặc d&ugrave; ch&uacute;t sữa &iacute;t ỏi do n&oacute; cung cấp chỉ đủ để họ sống vật v&atilde; qua ng&agrave;y. Tuy nhi&ecirc;n, con b&ograve; c&oacute; vẻ phục vụ một mục đ&iacute;ch lớn hơn: N&oacute; l&agrave; thứ duy nhất giữ cho họ khỏi rơi v&agrave;o đường c&ugrave;ng.</p>
<p>Ở một nơi m&agrave; mọi thứ đều khan hiếm, việc sở hữu một t&agrave;i sản c&oacute; gi&aacute; trị như vậy đ&atilde; mang lại cho họ sự ngưỡng mộ, nếu kh&ocirc;ng muốn n&oacute;i l&agrave; sự ghen tị, từ những người h&agrave;ng x&oacute;m. V&agrave; ở nơi đ&oacute; &ndash; trong chỗ bẩn thỉu v&agrave; nh&aacute;o nh&aacute;c đ&oacute; &ndash; hai thầy tr&ograve; đ&atilde; đặt lưng xuống nghỉ qua đ&ecirc;m.</p>
<p>S&aacute;ng h&ocirc;m sau, trước khi b&igrave;nh minh kịp l&oacute; dạng, hai thầy tr&ograve; lặng lẽ l&ecirc;n đường một c&aacute;ch thận trọng để kh&ocirc;ng đ&aacute;nh thức những người kh&aacute;c. Người học tr&ograve; nh&igrave;n lại, như muốn một lần nữa ghi nhận v&agrave;o t&acirc;m khảm khung cảnh tồi t&agrave;n đ&oacute;. Từ trong th&acirc;m t&acirc;m, anh ho&agrave;n to&agrave;n kh&ocirc;ng hiểu được v&igrave; sao thầy lại dẫn m&igrave;nh đến đ&acirc;y.</p>
<p>Tuy nhi&ecirc;n, trước khi ra đến đường c&aacute;i, &ocirc;ng gi&aacute;o gi&agrave; th&igrave; thầm:</p>
<p>&ldquo;Đ&atilde; đến l&uacute;c cho con biết c&aacute;i g&igrave; đ&atilde; đưa ch&uacute;ng ta đến c&aacute;i nơi tồi t&agrave;n n&agrave;y&rdquo;.</p>
<p>Trong chuyến viếng thăm ngắn ngủi của m&igrave;nh, họ đ&atilde; chứng kiến một cuộc sống hầu như ho&agrave;n to&agrave;n bị ruồng bỏ, nhưng người học tr&ograve; vẫn chưa hiểu được l&yacute; do khiến gia đ&igrave;nh đ&oacute; lại sống cực khổ đến vậy. V&igrave; sao họ lại ra n&ocirc;ng nỗi n&agrave;y? Điều g&igrave; đ&atilde; buộc họ phải ở lại đ&acirc;y?</p>
<p>&Ocirc;ng gi&aacute;o đi chầm chậm về ph&iacute;a con b&ograve; đang bị buộc v&agrave;o một c&aacute;i cột h&agrave;ng r&agrave;o lung lay c&aacute;ch căn nh&agrave; chưa đầy hai mươi thước. Khi c&ograve;n c&aacute;ch con b&ograve; khoảng một bước ch&aacute;n, &ocirc;ng gi&aacute;o gi&agrave; r&uacute;t ra một con dao găm m&agrave; &ocirc;ng mang theo b&ecirc;n m&igrave;nh. Người học tr&ograve; cảm thấy hoang mang. Khi &ocirc;ng gi&aacute;o giơ tay l&ecirc;n, anh như chết điếng khi nhận ra điều thầy m&igrave;nh sắp l&agrave;m. Anh ta hầu như kh&ocirc;ng tin v&agrave;o mắt m&igrave;nh khi &ocirc;ng gi&aacute;o gi&agrave; đưa lưỡi dao cứa ngọt một đường ngang cổ con b&ograve;. Vết cắt ch&iacute; mạng l&agrave;m cho con vật ng&atilde; quỵ.</p>
<p>&ldquo;Nh&igrave;n xem thầy đ&atilde; l&agrave;m g&igrave;?&rdquo;, anh đau đớn hỏi &ocirc;ng gi&aacute;o bằng một giọng th&igrave; thầm v&igrave; sợ đ&aacute;nh thức mọi người.&nbsp;&ldquo;L&agrave;m sao thầy lại c&oacute; thể giết chết con vật tội nghiệp đ&oacute; chứ? Đ&acirc;y l&agrave; loại b&agrave;i học g&igrave; m&agrave; c&oacute; thể khiến cho gia đ&igrave;nh đ&oacute; phải l&acirc;m v&agrave;o cảnh suy sụp ho&agrave;n to&agrave;n? Đ&acirc;y l&agrave; tất cả những g&igrave; họ c&oacute;. Rồi họ sẽ ra sao?&rdquo;</p>
<p>Chẳng ch&uacute;t xao động v&oacute;i th&aacute;i độ đau khổ của người học tr&ograve; v&agrave; l&agrave;m ngơ trước những thắc mắc của anh ta, &ocirc;ng gi&aacute;o bỏ đi, để lại cảnh tượng h&atilde;i h&ugrave;ng ph&iacute;a sau, b&agrave;ng quang trước thảm cảnh m&agrave; gia đ&igrave;nh đ&oacute; sẽ phải đối mặt khi m&agrave; họ đ&atilde; mất đi con b&ograve;. Anh học tr&ograve; bước theo sau, trong l&ograve;ng vẫn c&ograve;n nhiều kh&uacute;c mắc, v&agrave; họ tiếp tục l&ecirc;n đường.</p>
<p>C&ograve;n c&aacute;i gia đ&igrave;nh đ&oacute; bị buộc phải đối mặt v&oacute;i một t&igrave;nh trạng bấp b&ecirc;nh, đầy rẫy những kh&oacute; khăn v&agrave; khả năng bần c&ugrave;ng hơn nữa. Trong suốt những ng&agrave;y sau đ&oacute;, anh học tr&ograve; bị &aacute;m ảnh kh&ocirc;ng th&ocirc;i v&igrave; &yacute; nghĩ khủng khiếp rằng cả gia đ&igrave;nh đ&oacute; sẽ chết đ&oacute;i hết nếu họ kh&ocirc;ng c&oacute; con b&ograve;. Liệu anh c&ograve;n c&oacute; thể r&uacute;t ra kết luận n&agrave;o kh&aacute;c từ sự mất m&aacute;t nguồn sống duy nhất của họ? Trong nhiều th&aacute;ng sau, anh l&uacute;c n&agrave;o cũng ray rứt với những &yacute; nghĩ n&agrave;y v&agrave; với cảnh tưọng của buổi s&aacute;ng đau buồn h&ocirc;m ấy.</p>
<p>Một năm qua đi v&agrave; một buổi chiều nọ, &ocirc;ng gi&aacute;o gi&agrave; gợi &yacute; họ trở lại ng&ocirc;i l&agrave;ng đ&oacute; xem thử chuyện g&igrave; đ&atilde; xảy ra với gia đ&igrave;nh kia. Chỉ một gợi &yacute; nhỏ về một sự kiện dường như đ&atilde; đi v&agrave;o qu&ecirc;n l&atilde;ng nhưng cũng đủ để đ&aacute;nh thức trong l&ograve;ng người học tr&ograve; c&aacute;i k&yacute; ức sống động về b&agrave;i học m&agrave;, cho đến tận b&acirc;y giờ, anh vẫn kh&ocirc;ng thể n&agrave;o hiểu hết.</p>
<p>Một lần nữa, đầu &oacute;c anh học tr&ograve; lại ch&igrave;m ngập trong những suy nghĩ về gia đ&igrave;nh khốn khổ kia v&agrave; vai tr&ograve; m&agrave; anh đ&atilde; tham gia trong phần số của họ. Chuyện g&igrave; đ&atilde; xảy ra với họ? Họ c&oacute; sống s&oacute;t qua c&aacute;i đ&ograve;n nặng nề đ&oacute; kh&ocirc;ng? Họ c&oacute; bắt đầu nổi một cuộc sống mới kh&ocirc;ng? Liệu m&igrave;nh c&oacute; thể gi&aacute;p mặt với họ sau những g&igrave; m&agrave; thầy đ&atilde; l&agrave;m?</p>
<p>Mặc cho những &yacute; nghĩ rối beng trong đầu, người học tr&ograve; bất đắc dĩ nhận lời v&agrave; miễn cưỡng tham dự chuyến đi c&oacute; thể l&agrave;m s&aacute;ng tỏ sự việc đ&atilde; khiến anh phải khốn khổ cả năm qua.</p>
<p>Sau nhiều ng&agrave;y, hai người đến ng&ocirc;i l&agrave;ng cũ. Họ t&igrave;m kiếm căn lều năm trước trong v&ocirc; vọng. Cảnh vật xung quanh tr&ocirc;ng vẫn như xưa, nhưng chẳng thấy b&oacute;ng d&aacute;ng c&aacute;i nơi tồi t&agrave;n m&agrave; họ đ&atilde; qua đ&ecirc;m ng&agrave;y ấy đ&acirc;u cả, thay v&agrave;o đ&oacute; l&agrave; một căn nh&agrave; xinh xắn vừa mới được x&acirc;y dụng tr&ecirc;n nền đất cũ. Họ dừng ch&acirc;n v&agrave; hết nh&igrave;n ngược lại nh&igrave;n xu&ocirc;i để biết chắc m&igrave;nh đ&atilde; đến đ&uacute;ng chỗ.</p>
<p>Người học tr&ograve; lo ngại rằng c&aacute;i chết của con b&ograve; l&agrave; một đ&ograve;n gi&aacute;ng qu&aacute; mạnh khiến một gia đ&igrave;nh trơ trụi như họ kh&ocirc;ng thể n&agrave;o qua nổi. C&oacute; lẽ họ đ&atilde; bị buộc phải bỏ đi v&agrave; một gia đ&igrave;nh kh&aacute;c kh&aacute; giả hơn đ&atilde; may mắn l&agrave;m chủ mảnh đất v&agrave; dựng n&ecirc;n ng&ocirc;i nh&agrave; mới n&agrave;y. C&ograve;n khả năng n&agrave;o kh&aacute;c đ&acirc;u chứ? Chắc hẳn sự xấu hổ đ&atilde; khiến họ phải tha hương.</p>
<p>Trong l&uacute;c những &yacute; nghĩ đ&oacute; đang lẩn quẩn trong đầu, anh học tr&ograve; cứ lưỡng lự giữa &yacute; muốn biết chuyện g&igrave; đ&atilde; xảy ra cho gia đ&igrave;nh nọ v&agrave; việc mặc kệ họ để tiếp tục l&ecirc;n đường, n&eacute; tr&aacute;nh c&aacute;i việc chẳng th&uacute; vị g&igrave; l&agrave; x&aacute;c minh sự nghi ngờ tồi tệ trong đầu m&igrave;nh, nhưng cuối c&ugrave;ng anh quyết định kh&aacute;m ph&aacute; &ndash; m&igrave;nh cần phải biết, cho n&ecirc;n anh g&otilde; cửa ng&ocirc;i nh&agrave; v&agrave; đứng đợi.</p>
<p>Trong chốc l&aacute;t, một người đ&agrave;n &ocirc;ng vui vẻ từ trong nh&agrave; bước ra. Thoạt ti&ecirc;n anh học tr&ograve; kh&ocirc;ng nhận ra &ocirc;ng ta. Nhưng rồi anh kh&ocirc;ng thể giấu được vẻ thảng thốt khi nhận ra đ&oacute; ch&iacute;nh l&agrave; người đ&atilde; cho họ ngủ trọ năm ngo&aacute;i. Hiển nhi&ecirc;n c&ugrave;ng l&agrave; một người, nhưng c&oacute; c&aacute;i g&igrave; đ&oacute; rất kh&aacute;c lạ ở con người n&agrave;y.</p>
<p>&Ocirc;ng ta mặc quần &aacute;o sạch sẽ v&agrave; chải chuốt gọn g&agrave;ng. &Ocirc;ng ta c&oacute; nụ cười tr&ecirc;n đ&ocirc;i m&ocirc;i v&agrave; sự linh lợi trong đ&ocirc;i mắt. R&otilde; r&agrave;ng đ&atilde; xảy ra một điều g&igrave; đ&oacute; c&oacute; &yacute; nghĩa to lớn trong đời &ocirc;ng ta. Người thanh ni&ecirc;n gần như kh&ocirc;ng tin v&agrave;o mắt m&igrave;nh. L&agrave;m sao lại c&oacute; thể như thế? Liệu chuyện g&igrave; c&oacute; thể xảy ra chỉ trong thời gian một năm? Anh ta bổ nh&agrave;o lại ch&agrave;o hỏi người đ&agrave;n &ocirc;ng nọ v&agrave; ngay lập tức &ldquo;truy vấn&rdquo; &ocirc;ng ta về vận may n&agrave;o đ&atilde; đến với &ocirc;ng v&agrave; gia đ&igrave;nh.</p>
<p>&ldquo;Chỉ năm ngo&aacute;i, khi ch&uacute;ng t&ocirc;i gh&eacute; qua đ&acirc;y&hellip;&rdquo;, anh n&oacute;i,&nbsp;&ldquo;&hellip; c&aacute;c &ocirc;ng dường như đang sống trong t&igrave;nh trạng bất hạnh v&agrave; v&ocirc; vọng. H&atilde;y cho t&ocirc;i biết đ&atilde; xảy ra chuyện g&igrave; l&agrave;m c&aacute;c &ocirc;ng thay đổi nhiều như thế. Điều g&igrave; đ&atilde; khiến c&aacute;c &ocirc;ng gặp may đến vậy?&rdquo;</p>
<p>Kh&ocirc;ng đếm xỉa g&igrave; đến việc ch&iacute;nh hai người kh&aacute;ch n&agrave;y đ&atilde; l&agrave; thủ phạm giết con b&ograve;, người đ&agrave;n &ocirc;ng mời họ v&agrave;o nh&agrave; v&agrave; bắt đầu kể c&acirc;u chuyện ly kỳ của gia đ&igrave;nh m&igrave;nh.</p>
<blockquote>
<p>C&acirc;u chuyện sẽ l&agrave;m thay đổi cuộc đời anh bạn trẻ của ch&uacute;ng ta m&atilde;i m&atilde;i.</p>
</blockquote>
<p>&Ocirc;ng chủ nh&agrave; kể rằng thật l&agrave; một sự tr&ugrave;ng hợp kỳ lạ, khi ngay c&aacute;i ng&agrave;y m&agrave; hai thầy tr&ograve; rời đi, kh&ocirc;ng biết kẻ bất lương n&agrave;o do ganh gh&eacute;t với t&agrave;i sản hiếm hoi của gia đ&igrave;nh &ocirc;ng, đ&atilde; nhẫn t&acirc;m cắt cổ con vật tội nghiệp đ&oacute;.</p>
<p>&ldquo;T&ocirc;i phải thừa nhận rằng&hellip;&rdquo;,&nbsp;người đ&agrave;n &ocirc;ng n&oacute;i,&nbsp;&rdquo; &hellip; phản ứng đầu ti&ecirc;n của ch&uacute;ng t&ocirc;i l&agrave; v&ocirc; c&ugrave;ng tuyệt vọng v&agrave; đau khổ. Trong suốt một thời gian d&agrave;i, sữa của con b&ograve; đ&oacute; l&agrave; nguồn sống duy nhất của ch&uacute;ng t&ocirc;i. Hơn nữa, n&oacute; c&ograve;n l&agrave; t&agrave;i sản duy nhất m&agrave; ch&uacute;ng t&ocirc;i c&oacute;; cuộc sống của ch&uacute;ng t&ocirc;i phụ thuộc v&agrave;o n&oacute;. Con b&ograve; đ&oacute; l&agrave; t&acirc;m điểm cho sự tồn tại hằng ng&agrave;y của ch&uacute;ng t&ocirc;i, n&oacute;i thật l&ograve;ng, việc c&oacute; được con vật ấy tạo cho ch&uacute;ng t&ocirc;i một cảm gi&aacute;c an to&agrave;n v&agrave; mang lại cho ch&uacute;ng t&ocirc;i sự ngưỡng mộ từ h&agrave;ng x&oacute;m&hellip;&rdquo;</p>
<p>&ldquo;&hellip; Kh&ocirc;ng l&acirc;u sau c&aacute;i ng&agrave;y bi đ&aacute;t ấy, ch&uacute;ng t&ocirc;i nhận ra rằng nếu kh&ocirc;ng l&agrave;m một c&aacute;i g&igrave; đ&oacute;, ch&uacute;ng t&ocirc;i chỉ c&oacute; thể rơi v&agrave;o t&igrave;nh huống tệ hại hơn. Ch&uacute;ng t&ocirc;i đ&atilde; xuống tới đ&aacute;y cuộc đời khi mất đi con vật ấy. Ch&uacute;ng t&ocirc;i cũng cần phải ăn v&agrave; nu&ocirc;i nấng con c&aacute;i nữa. V&agrave; rồi ch&uacute;ng t&ocirc;i ph&aacute;t hoang một miếng đất ph&iacute;a sau nh&agrave;, gieo v&agrave;i hạt rau củ quả. Đ&oacute; l&agrave; c&aacute;ch m&agrave; ch&uacute;ng t&ocirc;i sống qua ng&agrave;y trong v&agrave;i th&aacute;ng đầu&rdquo;.</p>
<p>&ldquo;&hellip; Một thời gian sau, ch&uacute;ng t&ocirc;i nhận thấy rằng mảnh vườn đ&oacute; cung cấp nhiều lương thực hơn mức ch&uacute;ng t&ocirc;i cần. Nếu c&oacute; thể b&aacute;n cho những người xung quanh, ch&uacute;ng t&ocirc;i c&oacute; thể mua th&ecirc;m hạt giống. Thế l&agrave;, kh&ocirc;ng l&acirc;u sau, ch&uacute;ng t&ocirc;i kh&ocirc;ng những đủ ăn m&agrave; c&ograve;n c&oacute; thể đem ra chợ b&aacute;n&rdquo;.</p>
<p>&rdquo; &hellip; V&agrave; rồi điều đ&oacute; xảy ra!&rdquo;, người đ&agrave;n &ocirc;ng hồ hỏi n&oacute;i,&nbsp;&ldquo;&hellip; Lần đầu ti&ecirc;n trong đời ch&uacute;ng t&ocirc;i c&oacute; tiền mua thực phẩm v&agrave; quần &aacute;o. V&agrave; ch&uacute;ng t&ocirc;i nhận thấy niềm hy vọng cho một cuộc đời mới, một cuộc đời m&agrave; ch&uacute;ng t&ocirc;i chưa bao giờ nghĩ, ngay cả trong mơ, l&agrave; c&oacute; thể trở th&agrave;nh hiện thực. Ch&uacute;ng t&ocirc;i x&acirc;y căn nh&agrave; nhỏ n&agrave;y hồi th&aacute;ng trư&oacute;c. C&oacute; vẻ như chuyện mất con b&ograve; đ&atilde; mở mắt cho ch&uacute;ng t&ocirc;i thấy một cuộc sống kh&aacute;c c&oacute; triển vọng&rdquo;.</p>
<p>Anh bạn trẻ lấy l&agrave;m kinh ngạc khi nghe c&acirc;u chuyện. Cuối c&ugrave;ng anh cũng nhận ra b&agrave;i học m&agrave; người thầy đ&aacute;ng k&iacute;nh đ&atilde; muốn dạy cho anh. Đột nhi&ecirc;n mọi thứ trở n&ecirc;n r&otilde; r&agrave;ng. C&aacute;i chết của con b&ograve; kh&ocirc;ng hề l&agrave; dấu chấm hết d&agrave;nh cho họ như anh đ&atilde; lo sợ, m&agrave; đ&atilde; mở ra một cuộc sống mới với nhiều cơ hội tốt hơn.</p>
<p>Người chủ nh&agrave; mời hai thầy tr&ograve; ở lại qua đ&ecirc;m v&agrave; họ vui vẻ nhận lời. S&aacute;ng h&ocirc;m sau, họ ch&agrave;o tạm biệt &ocirc;ng chủ v&agrave; gia đ&igrave;nh, tiếp tục cuộc h&agrave;nh tr&igrave;nh của m&igrave;nh.</p>
<p>&Ocirc;ng gi&aacute;o, vốn lặng thinh từ bấy đến giờ, hỏi anh học tr&ograve;, vốn vẫn đang c&ograve;n kinh ngạc với những g&igrave; anh ta được nghe kể v&agrave; chứng kiến:</p>
<p>&ldquo;Con c&oacute; nghĩ l&agrave; gia đ&igrave;nh nọ vẫn c&oacute; thể đạt được những điều m&agrave; họ gặt h&aacute;i trong năm vừa qua nếu như họ vẫn c&ograve;n con b&ograve; đ&oacute;?&rdquo;.</p>
<p>&ldquo;C&oacute; lẽ kh&ocirc;ng!&rdquo;,&nbsp;người học tr&ograve; trả lời kh&ocirc;ng do dự.</p>
<p>&ldquo;Vậy b&acirc;y giờ con hiểu chưa? Con b&ograve; m&agrave; họ y&ecirc;u qu&yacute; như b&aacute;u vật ch&iacute;nh l&agrave; sợi d&acirc;y x&iacute;ch tr&oacute;i buộc cuộc đ&ograve;i họ với đ&oacute;i ngh&egrave;o khổ cực. Họ đ&atilde; đinh ninh rằng con b&ograve; đ&oacute; gi&uacute;p họ khỏi bị suy sụp, nhưng phải đợi đến khi mất đi sự an to&agrave;n giả tạo đ&oacute; th&igrave; họ mới bị buộc phải nh&igrave;n sang một hư&oacute;ng mới&rdquo;.</p>
<p>&ldquo;N&oacute;i c&aacute;ch kh&aacute;c&hellip;&rdquo;, anh học tr&ograve; tiếp lời,&nbsp;&ldquo;&hellip; con b&ograve; &ndash; con vật m&agrave; h&agrave;ng x&oacute;m của họ coi như l&agrave; ơn phước &ndash; đ&atilde; cho họ c&aacute;i cảm gi&aacute;c m&igrave;nh kh&ocirc;ng phải đang sống trong sự bần c&ugrave;ng, nhưng thực ra cuộc sống của họ rất thảm hại&rdquo;.</p>
<p>&ldquo;Đ&uacute;ng l&agrave; như thế!&rdquo;, &ocirc;ng gi&aacute;o gi&agrave; l&ecirc;n tiếng,&nbsp;&ldquo;&hellip; Đ&oacute; l&agrave; điều sẽ xảy ra khi con tin rằng c&aacute;i thứ &iacute;t ỏi m&igrave;nh c&oacute; được l&agrave; đ&atilde; đủ lắm rồi. Chỉ một &yacute; nghĩ đ&oacute; th&ocirc;i đ&atilde; l&agrave; sợi x&iacute;ch nặng nề ngăn kh&ocirc;ng cho con t&igrave;m kiếm những thứ kh&aacute;c tốt hơn. Sự thỏa m&atilde;n bắt đầu hủy hoại cuộc đời con. Con chấp nhận c&aacute;c ho&agrave;n cảnh của m&igrave;nh d&ugrave; kh&ocirc;ng h&agrave;i l&ograve;ng với ch&uacute;ng. Con biết rằng con kh&ocirc;ng vui sướng với vị tr&iacute; của m&igrave;nh trong cuộc sống, nhưng con cũng kh&ocirc;ng thấy khốn khổ. Con thất vọng với cuộc sống m&agrave; m&igrave;nh được hưởng nhưng sự bất m&atilde;n kh&ocirc;ng đủ lớn để con t&igrave;m c&aacute;ch l&agrave;m một c&aacute;i g&igrave; đ&oacute; với n&oacute;. Con c&oacute; thấy điều đ&oacute; bi đ&aacute;t như thế n&agrave;o kh&ocirc;ng?&rdquo;.</p>
<p>&ldquo;Khi con c&oacute; một c&ocirc;ng việc m&agrave; con kh&ocirc;ng th&iacute;ch, c&aacute;i c&ocirc;ng việc m&agrave; thậm ch&iacute; chẳng đ&aacute;p ứng được những nhu cầu tối thiểu v&agrave; cũng chẳng mang lại cho con bất cứ sự thỏa m&atilde;n c&aacute; nh&acirc;n n&agrave;o hoặc cho con cuộc đời m&agrave; con muốn, th&igrave; quyết định bỏ đi v&agrave; t&igrave;m c&ocirc;ng việc kh&aacute;c l&agrave; điều dễ d&agrave;ng. Nhưng khi c&aacute;i c&ocirc;ng việc m&agrave; con kh&ocirc;ng th&iacute;ch đ&oacute; gi&uacute;p con trả được nợ, sống s&oacute;t, v&agrave; cũng tận hưởng được một v&agrave;i tiện nghi nho nhỏ, th&igrave; con dễ d&agrave;ng rơi v&agrave;o c&aacute;i bẫy h&agrave;i l&ograve;ng với suy nghĩ rằng &iacute;t nhất th&igrave; m&igrave;nh cũng c&oacute; được một c&aacute;i g&igrave; đ&oacute;. Cuối c&ugrave;ng, con biện minh rằng khối người muốn c&aacute;i c&ocirc;ng việc đ&oacute; m&agrave; c&oacute; được đ&acirc;u&rdquo;.</p>
<p>&ldquo;Cũng giống như con b&ograve;, th&aacute;i độ đ&oacute; lu&ocirc;n lu&ocirc;n kiềm h&atilde;m con. Nếu kh&ocirc;ng gạt bỏ n&oacute; đi, m&atilde;i m&atilde;i con sẽ kh&ocirc;ng thể thấy được g&igrave; kh&aacute;c hơn ngo&agrave;i những thứ con đ&atilde; biết l&acirc;u nay. Con sẽ trở th&agrave;nh một nạn nh&acirc;n chung th&acirc;n của những giới hạn m&agrave; con tự đặt ra trong cuộc sống của m&igrave;nh. Điều đ&oacute; cũng giống như con tự bịt mắt m&igrave;nh ở vạch xuất ph&aacute;t v&agrave; cầu nguyện cho m&igrave;nh thắng cuộc&rdquo;.</p>
<p>Người học tr&ograve; c&agrave;ng nghe c&agrave;ng kinh ngạc. Anh cảm thấy th&iacute;ch th&uacute; với những nhận định của thầy m&igrave;nh v&agrave; bắt đầu hiểu cặn kẽ những vấn đề đ&oacute;.</p>
<p>&ldquo;Ch&uacute;ng ta ai cũng c&oacute; những con b&ograve; trong đời m&igrave;nh. Ch&uacute;ng ta mang tr&ecirc;n m&igrave;nh g&aacute;nh nặng của những niềm tin sai lầm, những lời biện bạch, những nỗi sợ v&agrave; những định kiến. Bi đ&aacute;t thay, tất cả những hạn chế do ta tự &aacute;p đặt cho m&igrave;nh đ&atilde; tr&oacute;i buộc ch&uacute;ng ta v&agrave;o một cuộc sống tầm thường&rdquo;.</p>
<p>&ldquo;Kh&ocirc;ng chỉ c&oacute; vậy&rdquo;,&nbsp;&ocirc;ng gi&aacute;o gi&agrave; tiếp lời,&nbsp;&ldquo;nhiều người ngoan cố giữ lại c&aacute;i l&yacute; do họ kh&ocirc;ng thể sống cuộc đời m&agrave; họ lu&ocirc;n mơ ước. Họ tạo n&ecirc;n những lời b&agrave;o chữa hầu như rất đ&aacute;ng tin để biện hộ với ch&iacute;nh m&igrave;nh v&agrave; với ngư&ograve;i kh&aacute;c, v&agrave; tiếp tục sống với những x&aacute;o động nội t&acirc;m khi họ nhận ra rằng những l&yacute; lẽ đ&oacute; c&oacute; lẽ đ&aacute;nh lừa được người kh&aacute;c chứ kh&ocirc;ng lừa được bản th&acirc;n m&igrave;nh&rdquo;.</p>
<p>&ldquo;Thật l&agrave; một b&agrave;i học lớn&rdquo;.</p>
<p>Người học tr&ograve; trầm ng&acirc;m n&oacute;i, đồng thời hướng suy nghĩ về những con b&ograve; của m&igrave;nh. Tr&ecirc;n đường về, anh cẩn thận xem x&eacute;t tất cả những hạn chế m&agrave; anh đ&atilde; vận v&agrave;o m&igrave;nh trong cuộc đời. V&agrave; anh quyết định sẽ loại bỏ tất cả những niềm tin đ&atilde; tr&oacute;i buộc anh v&agrave;o một cuộc đời l&agrave;ng nh&agrave;ng v&agrave; tầm thường, cũng như đ&atilde; ngăn cản anh thể hiện tiềm năng thật sự của m&igrave;nh.</p>
<p>Kh&ocirc;ng nghi ngờ g&igrave; nữa, anh tự nhủ, ng&agrave;y h&ocirc;m đ&oacute; đ&atilde; đ&aacute;nh dấu sự bắt đầu một cuộc đời mới, một cuộc đời kh&ocirc;ng c&oacute; b&ograve;.</p>
<p>(Tr&iacute;ch S&aacute;ch &ndash; &ldquo;Ng&agrave;y Xưa C&oacute; Một Con B&ograve;&rdquo;, Nh&agrave; Xuất Bản Trẻ)</p>
</div>
</div>
<p>&nbsp;</p>

“Có những thứ từng là ‘chân lý’ của bạn, nhưng nó chưa bao giờ đúng. Chỉ đơn giản là nó được bạn rút tỉa từ những kinh nghiệm thiếu cơ sở… mà bạn không nhận ra”.

 

Ngày xửa ngày xưa, có một ông thầy giáo khôn ngoan và giàu kinh nghiệm. Ông muốn truyền cho một trong số các học trò của mình các bí quyết để sống một cuộc đời hạnh phúc và thịnh vượng. Vốn biết những khó khăn và rào cản quá nặng nề mà nhiều người gặp phải trên con đường mưu cầu hạnh phúc, ông nghĩ rằng bài học đầu tiên là nên giải thích cho mọi ngưòi hiểu vì sao nhiều người chỉ sống cuộc đời bình bình và tầm thường.

Xét cho cùng, ông giáo nghĩ, có quá nhiều người, cả nam lẫn nữ dường như không thể vượt qua các trở ngại ngăn cản họ thành công và đành bằng lòng sống một cuộc đời thiếu hụt và khốn khó. Ông giáo biết rằng để một người trẻ tuổi lãnh hội được bài học rất quan trọng này, người đó nên tận mắt chứng kiến chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta cho phép sự tầm thường chi phối cuộc đời mình.

Để dạy được những bài học quan trọng này, ông giáo quyết định cùng vói người học trò của mình lên đường đi đến một ngôi làng nghèo khổ trong vùng. Cảnh khổ đau và hoang tàn bày ra khắp nơi, và cư dân ở đó có vẻ như đã phó thác cuộc đời mình cho số mệnh.

Ngay khi đến nơi, ông giáo yêu cầu ngưòi học trò tìm giúp mình một gia đình nghèo nhất trong khu vực. Đó sẽ là nơi họ tạm trú qua đêm. Đi bộ một lúc thì họ ra đến rìa thị trấn. Và ở đó, giữa mênh mông, hai người dừng chân trước một căn lều nhỏ tồi tàn rệu rã nhất mà họ từng nhìn thấy.

Ngôi nhà tồi tàn này vẫn khiến bạn sống tốt chỉ cần có “con bò”, nhưng khi không còn con bò nữa thì sao? (Ảnh minh họa từ Internet)

Cái cấu trúc sắp sụp đổ này nằm ở ngoài rìa xa nhất của một nhóm nhỏ vài căn nhà vùng thôn quê. Hiển nhiên là căn lều này thuộc về một gia đình nghèo khó nhất làng. Những bức vách đứng đó như chỉ nhờ vào phép lạ, đe dọa sẽ sụp đổ bất cứ lúc nào. Nước thấm qua cái mái nhà tạm bợ vốn trông chẳng có sức đâu mà che chắn được thứ gì, và đủ mọi thứ rác rưởi được gom góp lại chất dựa vào các bức vách của ngôi nhà càng làm tăng thêm vẻ rệu rã.

Chủ nhà được một chú nhóc con báo động về sự có mặt của hai vị khách lạ, đã bước ra và chào đón nhiệt tình.

“Xin chào, ông bạn quý!”

Ông giáo đáp lễ: “Không biết ông có vui lòng cho hai kẻ bộ hành mệt lả này tá túc một đêm ở đây không?”

“Ở đây chật chội lắm, nhưng nếu các vị không ngại gì thì chúng tôi xin mời”.

Khi hai thầy trò bước vào trong, họ thật sự sốc khi nhìn thấy một không gian tí tẹo, không rộng hơn mười lăm thước vuông, là nơi ở của tám con người. Bố, mẹ, bốn đứa con và hai ông bà cụ cố gắng hết sức để nhường mỗi người một chút khoảng trống trong tình trạng tù túng chật hẹp này. Những thân hình nhếch nhác và gầy gò một cách đau đớn cùng với quần áo rách rưới là bằng chứng rõ ràng của sự thiếu thốn phô bày cuộc sống hằng ngày của họ. Những gương mặt buồn bã và dáng vẻ lòm khòm cho thấy rõ sự bần cùng không chỉ đã chiếm lĩnh cơ thể họ, mà còn ăn sâu vào tâm hồn họ.

Hai vị khách không cưỡng được cái nhìn xung quanh, trong lòng tự hỏi liệu trong cái nơi khốn cùng này còn có thứ gì đáng giá không. Chả có gì!

Tuy nhiên, khi bước ra ngoài, họ mới nhận ra mình đã lầm. Thật đáng kinh ngạc vì gia đình này còn có một thứ tài sản bất thường – khá đặc biệt trong hoàn cảnh này…một con bò.

Con bò thì chẳng có gì đáng nói, nhưng cuộc sống và hoạt động hàng ngày của họ có vẻ như chỉ xoay quanh con vật này.

“Cho bò ăn đi”.

“Đừng để nó khát”.

“Buộc nó lại cho chắc”.

“Đừng quên dẫn nó đi ăn”.

“Vắt sữa bò đi!”.

Vậy đó, ta có thể thấy con bò giữ một vai trò quan trọng trong gia đình này, mặc dù chút sữa ít ỏi do nó cung cấp chỉ đủ để họ sống vật vã qua ngày. Tuy nhiên, con bò có vẻ phục vụ một mục đích lớn hơn: Nó là thứ duy nhất giữ cho họ khỏi rơi vào đường cùng.

Ở một nơi mà mọi thứ đều khan hiếm, việc sở hữu một tài sản có giá trị như vậy đã mang lại cho họ sự ngưỡng mộ, nếu không muốn nói là sự ghen tị, từ những người hàng xóm. Và ở nơi đó – trong chỗ bẩn thỉu và nháo nhác đó – hai thầy trò đã đặt lưng xuống nghỉ qua đêm.

Sáng hôm sau, trước khi bình minh kịp ló dạng, hai thầy trò lặng lẽ lên đường một cách thận trọng để không đánh thức những người khác. Người học trò nhìn lại, như muốn một lần nữa ghi nhận vào tâm khảm khung cảnh tồi tàn đó. Từ trong thâm tâm, anh hoàn toàn không hiểu được vì sao thầy lại dẫn mình đến đây.

Tuy nhiên, trước khi ra đến đường cái, ông giáo già thì thầm:

“Đã đến lúc cho con biết cái gì đã đưa chúng ta đến cái nơi tồi tàn này”.

Trong chuyến viếng thăm ngắn ngủi của mình, họ đã chứng kiến một cuộc sống hầu như hoàn toàn bị ruồng bỏ, nhưng người học trò vẫn chưa hiểu được lý do khiến gia đình đó lại sống cực khổ đến vậy. Vì sao họ lại ra nông nỗi này? Điều gì đã buộc họ phải ở lại đây?

Ông giáo đi chầm


File Attachment Icon
con bo.jpg